Ο,ΤΙ ΣΕ ΑΡΡΩΣΤΑΙΝΕΙ, ΑΥΤΟ ΣΕ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ.
«Η ομοιοπαθητική είναι ιατρική, όχι θρησκεία, ούτε αίρεση. »
Μιλήσαμε με τον νευρολόγο Δημοσθένη Παπαμεθοδίου , γενικό γραμματέα της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής , για τις παρανοήσεις , τις απλουστεύσεις , τις προκαταλήψεις , αλλά και τις πραγματικές δυνατότητες της ομοιοπαθητικής ιατρικής .
Η ομοιοπαθητική , το πιο διαδεδομένο σήμερα από τα εναλλακτικά θεραπευτικά συστήματα , στηρίζεται στο «Η νόμο των ομοίων »που διατύπωσε το 1796 ο γερμανός Καθηγητής Ιατρικής Σάμουελ Χάνεμαν.Η αρχή αυτή , η οποία διατυπώθηκε με το λατινικό ρητό «Η similiasimilibuscurentur» ( δηλαδή , «τα όμοια θεραπεύονται με τα όμοια» ) , ήταν κατά τον Χάνεμαν ένας από τους θεμελιώδες νόμους της θεραπευτικής .Η ιδέα , όπως αναφέρει και ο ίδιος στον πρόλογο του έργου «Όργανον» , αποδίδεται στον Ιπποκράτη (« Περί τόπων των κατ΄άνθρωπον », 42« ….δια τα όμοια νόσος γίνεται και δια τα όμοια προσφερόμενα εκ νοσευόντων υγιαίνονται – δια το εμέειν έμετος παύεται» ).
Αν και είναι γεγονός ότι πολλοί αναγνώρισαν αυτόν τον νόμο που διέπει τη θεραπευτική , κανένας δεν συστηματοποίησε ούτε μελέτησε σε βάθος το θέμα .Κανένας δεν το ερεύνησε όσο ο Χάνεμαν , ώστε να φτάσει σε ένα ολοκληρωμένο και αυτοτελές θεραπευτικό σύστημα . Ο νόμος των ομοίων δηλώνει ότι οι ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα η διαταραχές σε οποιοδήποτε επίπεδο
(σωματικό,ψυχικό ή διανοητικό) σε υγιή άτομα , μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να θεραπεύσουν παρόμοια συμπτώματα σε όσους ασθενείς πάσχουν από αυτά .
Ο νευρολόγος Δημοσθένης Παπαμεθοδίου , γενικός γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής (ΕΕΟΙ) εξηγεί :
« Η ομοιοπαθητική είναι μια απολύτως φυσική μέθοδος θεραπείας .Ο στόχος της είναι να ενισχύσει τις αμυντικές δυνάμεις του οργανισμού και στον ψυχοδιανοητικό τομέα .Δεν στρέφεται εναντίον του συμπτώματος , όπως γίνεται στη συμβατική –ακαδημαϊκή ιατρική , αλλά ενισχύει τον ίδιο τον οργανισμό ώστε να ξεπεράσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει .Ενισχύει τις αυτοθεραπευτικές του ικανότητες .Γι’αυτό και τα αποτελέσματα είναι τις περισσότερες περιπτώσεις θεαματικά , κρατούν για αρκετό καιρό , η βελτίωση έρχεται σταδιακά και , σε αρκετές περιπτώσεις παραμένει . »
Ποια είναι τα όρια της αυτοθεραπείας του ανθρώπινου οργανισμού;
«Εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες .Εξαρτάται από το ατομικό ιστορικό του ασθενούς , δηλαδή τι παθήσεις έχει περάσει , τι θεραπείες έχει κάνει , από το οικογενειακό ιστορικό, δηλαδή αν έχουν περάσει σοβαρές παθήσεις οι πρόγονοί του , εξαρτάται από τη φύση της πάθησης , από το ποια είναι αυτή η πάθηση , ποια είναι η πρόγνωση της ( με κλασσικούς ιατρικούς όρους ) , αν υπάρχουν οργανικές βλάβες ή αν απλώς πρόκειταιγια λειτουργική διαταραχή .Γενικά , η ομοιοπαθητική δρα καλύτερα σε λειτουργικές διαταραχές πριν εγκατασταθούν μόνιμες παθολογοανατομικές βλάβες , πριν γίνουν βλάβες σε ιστούς .Στις περιπτώσεις αυτές , που είναι πιο βαριές, είναι απλώς υποστηρικτική η θεραπεία της » .
Ποιες είναι οι βασικές διαφορές με τη συμβατική ιατρική ; « Οι διαφορές αφορούν μόνο το θεραπευτικό μέσο .Όπως και στην Κλασική Ιατρική , γίνεται λήψη του ιστορικού , αλλά και οι εργαστηριακές εξετάσεις είναι οι ίδιες . Η άλλη μεγάλη διαφορά είναι ότι στην ομοιοπαθητική ακολουθούμε κάποιους νόμους , κάποιες αρχές που και μπορούν να μας καθοδηγήσουν στην επιλογή του κατάλληλου φαρμάκου και θα μας δώσουν προγνωστικούς δείκτες βάσει της εξέλιξης του ασθενούς . Από εκεί θα καταλάβουμε αν η θεραπεία κινείται σωστή ή έχει πάρει λάθος κατεύθυνση ( δηλαδή , υπάρχει μόνο καταστολή των συμπτωμάτων , χωρίς να επέρχεται βαθύτερη βελτίωση στον οργανισμό ).Δηλαδή , βλέπουμε κατά τη διάρκεια της εξέλιξης της παθολογίας σε κάποιον οργανισμό ότι πολλά προβλήματα ξεκινούν από πολύ επιφανειακά στρώματα του οργανισμού ( για παράδειγμα , από το δέρμα ) και σιγά σιγά, με την πάροδο του χρόνου , με τη συσσώρευση του στρες , των φαρμάκων , της κούρασης , αρχίζουν και εκδηλώνονται συμπτώματα σε βαθύτερα σημεία του οργανισμού .Κατά τη διάρκεια της ομοιοπαθητικής βλέπουμε συμπτώματα ακολουθούν την αντίστροφη πορεία .Δηλαδή , υποχωρούν πρώτα τα πιο βαθιά , τα πιο σοβαρά συμπτώματα και στο τέλος υποχωρούν τα πιο επιφανειακά , τα οποία στο μεταξύ μπορεί να έχουν επανέλθει κατά τη διάρκεια της ομοιοπαθητικής θεραπείας».
Πρακτικά , αν κάποιος εμφανίσει μια δερματοπάθεια και απευθυνθεί σε έναν συμβατικό γιατρό θα του δώσει μια αλοιφή , ενώ ο ομοιοπαθητικός θα αναζητήσει το βαθύτερο αίτιο που έχει ξεσπάσει εκεί ; « Ναι .Και εκτός από αυτό , στην ομοιοπαθητική βλέπουμε ολιστικά τον οργανισμό , κυριολεκτικά από την κορυφή ως τα νύχια. Στην κλασική ιατρική , λόγω του τόσου μεγάλου όγκου γνώσης που διαχειρίζεται , έχουν αναγκαστικά οδηγηθεί σε υπερεξειδίκευση. Κάποιος δερματολόγος αν δει ένα έκζεμα και δώσει μια θεραπεία και δει ότι το έκζεμα υποχωρεί , θεωρεί ότι η αποστολή του έχει ολοκληρωθεί : έχει εξαφανίσει το έκζεμα από το δέρμα .Μπορεί όμως , ενώ το εξάνθημα εξαφανίστηκε , ο ασθενής να παρουσίασε αμέσως μετά , για παράδειγμα , αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα .Πρέπει να απευθυνθεί σε άλλον γιατρό , σε έναν ΩΡΛ ή σε έναν πνευμονολόγο , για να το αντιμετωπίσει .Για μας αυτή η πορεία δεν είναι σωστή , δεν είναι καλή για την οικονομία του οργανισμού . »
Μπορεί ο ομοιοπαθητικός νε έχει τις γνώσεις που έχουν οι γιατροί της κλασικής σε όλες τις ειδικότητες ; « Όχι , για αυτόείναι απαραίτητη η συνεργασία .Πολλές φορές παραπέμπουμε ασθενείς σε γιατρούς άλλων ειδικοτήτων .Για το καλό του ασθενούς , και τις δημόσιας υγείας γενικότερα , καλό θα ήταν να υπήρχε καλύτερη συνεργασίαανάμεσα στην ομοιοπαθητική και στις υπόλοιπες ειδικότητες της ιατρικής .Στο εξωτερικό , σε χώρες της κεντρικής Ευρώπης , αναπτύσσονται κλινικές με αυτό το σκεπτικό, δηλαδή της συνεργασίας πολλών ειδικοτήτων , από κλασικούς γιατρούς μέχρι ψυχολόγους και ομοιοπαθητικούς .Βέβαια , στην Ευρώπη είναι εντελώςδιαφορετικά τα πράγματα .Στην Αγγλία , παρά τον μεγάλο πόλεμο που γίνεται εναντίον της , η ομοιοπαθητική είναι ενταγμένη στο ΕΣΥ από το 1950! Υπάρχουν τέσσερα ομοιοπαθητικά νοσοκομεία .Κάποιος ασφαλισμένος σε δημόσιο φορέα μπορεί να επιλέξει να νοσηλευτεί σε ομοιοπαθητικό νοσοκομείο .Επίσης , σε αρκετές χώρες της Ευρώπης είναι αναγνωρισμένη ως ιατρική ειδικότητα και παρέχεται από πολλά ασφαλιστικά ταμεία .Υπάρχουν εξωτερικά ιατρεία σε νοσοκομεία , ενώ σε πολλά πανεπιστήμια έχει μπει στις ιατρικές σχολές .Στην Ελλάδα είναι λίγο πιο πίσω τα πράγματα . Γίνονται αλλαγές σταδιακά .Υπάρχει το μεταπτυχιακό στην κλασική ομοιοπαθητική στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου από το 1997 , ενώ πρόσφατα ο Γιώργος Βυθούλκας αναγορεύτηκε σε επίτιμο καθηγητή στο ίδιο Πανεπιστήμιο .Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες μορφές της ομοιοπαθητικής παγκοσμίως .
Είναι βραβευμένος με το ΄΄ εναλλακτικό Νόμπελ ΄΄και καθηγητής σε πανεπιστήμια σε διάφορα μέρη του κόσμου .Και , βέβαια , να μην ξεχάσουμε τη Διεθνή Ακαδημία Κλασικής Ομοιοπαθητικής που ίδρυσε στην Αλόννησο και στην οποία έρχονται γιατροί από όλες τις χώρες του κόσμου .Το αστείο είναι ότι στις χώρες τους η ομοιοπαθητική είναι αναγνωρισμένη , εδώ δεν είναι , αλλά έρχονται εδώ να τη σπουδάσουν.»
Που μπορεί να βοηθήσει η ομοιοπαθητική ; «Στην ολιστική ιατρική δεν έχει νόημα η ερώτηση αν κάνει καλό στην τάδε πάθηση , π.χ. στην κολίτιδα ή στηνκεφαλαλγία ή στην αρθρίτιδα , καθώς η θεραπεία εστιάζεται στη συνολική εικόνα των συμπτωμάτων του ασθενούς και όχι μόνο στην εικόνα της νόσου από την οποία πάσχει .Γιατί ο κάθε ασθενής είναι τελείως διαφορετικός .Μπορεί να έχουμε 20 ασθενείς που έχουν κολίτιδα και ο καθένας να θέλει διαφορετικό φάρμακο – ή και το αντίθετο .Μπορεί να υπάρχουν ασθενείς που προβάλλουν ως κύριο κάποιο διαφορετικό πρόβλημα : ο ένας να έχει αϋπνίες , και ο άλλος να έχει κάποιον πόνο στο στομάχι , ο άλλος ανορεξία , ο άλλος να έχει κάποια αλλεργία , αλλά συνολικά να ταιριάζουν τόσο πολύ ως οργανισμοί , ώστε να βοηθηθούν από το ίδιο φάρμακο .Η επιλογή του φαρμάκου είναι πλήρως εξατομικευμένη .Υπάρχουν περίπου 3,500 φάρμακα και από αυτά πρέπει να επιλεγεί το κατάλληλο .Οποιοδήποτε άλλο ή θα έχει παροδικά αποτελέσματα ή δεν θα έχει καμία επίδραση».
Ποιες είναι οι δραστικές ουσίες των ομοιοπαθητικών φαρμάκων ; «Είναι φυσικές ουσίες , κυρίως από φυτά , κάποιο ποσοστό από ορυκτά και κάποια λίγα ζωικά – όπως π.χ. το δηλητήριο της μέλισσας ,που βοηθά πολύ σε πολλές περιπτώσεις αλλεργίας , σε εξανθήματα , σε τσιμπήματα , σε κνίδωση ».
Υπάρχει η «κατηγορία» από τους συμβατικούς γιατρούς ότι τα ομοιοπαθητικά φάρμακα λειτουργούν ως placebo, εφόσον είναι τόσο αραιωμένα ώστε να μην ανιχνεύεται σε αυτά η αρχική δραστική ουσία . « Με απλούς χημικούς τρόπους δεν θα βρεθεί κάποιο μόριο της αρχικά διαλυόμενης ουσίας του φυτού ή του ορυκτού και κατά καιρούς διάφοροι προσπάθησαν να ερμηνεύσουν το φαινόμενο , γιατί δεν μπορεί να σταθεί με τιε γνώσεις που έχουμε μέχρι στιγμής στη φυσική και στη χημεία .Αλλά αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει να μας κάνει αρνητικούς στην ομοιοπαθητική , από τη στιγμή που και ο ηλεκτρισμός μέχρι πρόσφατα δεν ξέραμε τι ακριβώς είναι !Παρόλα αυτά τον χρησιμοποιούσαμε … Ή τα χημικά φάρμακα : ξέρουμε κάποιες από τις οδούς που ακολουθούν στον ανθρώπινο οργανισμό , αλλά όχι όλες , για αυτό και έχουμε τις παρενέργειες .Πάντως , πολύ πρόσφατα δημοσιεύτηκαν κάποιες εργασίες με μεθόδους νανοτεχνολογίας , στις οποίες παρακολούθησαν ομοιοπαθητικά διαλύματα με ηλεκτρικά μικροσκόπια και βρήκαν ίχνη της αρχικής ουσίας ακόμα και σε διαλύματα υπεραραιωμένα» .
Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα πως συνδυάζονται με αυτά της συμβατικής ιατρικής ; « Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει αντένδειξη ή αλληλεπίδραση μεταξύ ομοιοπαθητικών και χημικών φαρμάκων .Μπορούν να συγχορηγηθούν .Όμως το ομοιοπαθητικό είναι πιο ευαίσθητο και μπορεί να αντιδοτηθεί η δράση του από ισχυρά χημικά φάρμακα , όπως αντιβιώσεις , κορτικοστεροειδή , ισχυρά αντιψυχωσιακάφάρμακα ή κάποιες ορμόνες ».
Μπορεί , δηλαδή , ένας ασθενής να παίρνει παράλληλα και τα δύο ;
« Ναι .Αλλά , εντάξει , η ομοιοπαθητική δεν είναι πολύ γνωστή και πολλοί έρχονται όταν έχουν εξαντλήσει όλα τα άλλα μέσα .Αυτό κάνει πιο δύσκολο το έργο μας , γιατί ήδη είναι υπό θεραπεία με χημικά φάρμακα ».
Χρειάζεταινα γίνει κάποια αποτοξίνωση πριν ξεκινήσει η θεραπεία ;
«Όχι . Στη σωστή ομοιοπαθητική θεραπεία ξεκινάμε ταυτόχρονα και , όσο βελτιώνεται ο οργανισμός , αρχίζουμε και αποσύρουμε τα χημικά φάρμακα. Υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που δηλώνουν ομοιοπαθητικοί χωρίς να είναι καν γιατροί, η οποίοι αγνοούν κανόνες της ιατρικής και μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα υγείας, διακόπτοντας απότομα χημικά φάρμακα σε ασθενείς, αγνοώντας τους κινδύνους που μπορεί να προκαλέσει κάτι τέτοιο».
Υπάρχουν κάποιες παθήσεις που η ομοιοπαθητική είναι ιδιαίτερα επιτυχής ; « Η ομοιοπαθητική δεν είναι πανάκεια .Δεν μπορεί να θεραπεύσει τα πάντα και , όπως είπαμε , δεν είναι θέμα πάθησης , είναι
θέμα οργανισμού .Από κει και πέρα , είναι περισσότερο λειτουργικές οι διαταραχές στις οποίες μπορεί να βοηθήσει η ομοιοπαθητική , όπως για παράδειγμα σε αλλεργίες, πονοκεφάλους …Να πούμε εδώ ότι υπάρχει ομοιοπαθητικό ιατρείο κεφαλαλγίας στο νοσοκομείο ΄΄Γ. Γεννηματάς΄΄,
το οποίο λειτουργεί ωε τακτικό εξωτερικό ιατρείο .Επίσης , σε ρινίτιδες ,λοιμώξεις ανωτέρου και κατωτέρου αναπνευστικού, κολίτιδες , γαστρίτιδες, αρθρίτιδες, ουρολοιμώξεις , διαταραχές κύκλου , διαταραχές γονιμότητας .Στο μαιευτήριο ΄΄Έλενα΄΄ έχουμε ξεκινήσει μια κλινική μελέτη για θέματα γονιμότητας , στην 6η Μαιευτική Κλινική , με διευθυντή τον Γιώργο Φαρμακίδη , καθώς και τα αποτελέσματα της ομοιοπαθητικής σε θέματα γονιμότητας είναι πολύ καλά . Γενικά μπορούμε να αντιμετωπίσουμε γυναικολογικά θέματα , πολιτιστικές ωοθήκες , κολπίτιδες, ουρολοιμώξεις , κυστίτιδες , δερματοπάθειες διάφορες , εκζέματα , αλλεργικά εξανθήματα …Είναι ευρεία η γκάμα , αλλά τις περισσότερες φορές πρέπει να ξέρουμε συνολικά τον οργανισμό για να μπορέσουμε να πούμε αν μπορεί να βοηθήσει ή όχι η ομοιοπαθητική ».
Πως αντιδρούν τα παιδιά στην ομοιοπαθητική ; «Στα παιδιά είναι θεαματικά τα αποτελέσματα ! Παιδίατρος δεν θα μπορούσα να γίνω, δεν μου ταιριάζει , αλλά ως ομοιοπαθητικός προτιμώ να βλέπω παιδιά, γιατί τα αποτελέσματα είναι καλύτερακαι έρχονται πιο γρήγορα .Είναι πιο αγνοί οργανισμοί , δεν έχουν πάρει πολλά φάρμακα , δεν έχουν περάσει πολλά στρες. Το ομοιοπαθητικό φάρμακο μπορεί να δράσει πιο γρήγορα και πιο βαθιά .Οι κλασικοί γιατροί λένε για την ομοιοπαθητική ότι ΄΄ εκεί καταφεύγουνόσοι θέλουν να γίνουν καλά και για αυτό γίνονται ΄΄ .Αλλά αυτό πως μπορούμε να το πούμε για βρέφη ή για ζώα ; ».
Μπορεί η ομοιοπαθητική να εφαρμοστεί και σε οξείες καταστάσεις ;
« Φυσικά! Αν είναι οξύ το πρόβλημα , η βελτίωση έρχεται γρήγορα , αν είναι χρόνιο , χρειάζεται κάποιος χρόνος .Χοντρικά , θα χρειαστούν τόσοι μήνες θεραπείας , όσα χρόνια υπάρχει το πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο ασθενής .Δηλαδή , αν κάποιος ταλαιπωρείται δέκα χρόνια από κάποιο πρόβλημα , θα χρειαστεί περίπου δέκα μήνες θεραπείας για να το ξεπεράσει .Βέβαια , θα έχει δει βελτίωση από τον πρώτο μήνα. Αλλά , ακούστε : Δεν είμαστε φανατικοί .Αν δω ότι το ομοιοπαθητικό δεν πιάνει , θα δώσω χημικό .Ακόμα και για τον εαυτό μου .Δεν θα κάτσω να πεθάνω αν εμφανίσω κάποιο αλλεργικό σοκ .Θ α κάνω κορτιζόνη και αδρεναλίνη . Δεν θα διακινδυνεύσω ούτε τη ζωή μου ούτε τη ζωή κανενός ασθενούς .Αλλά στις οξείες καταστάσεις τα αποτελέσματα είναι γρήγορα».
Είναι εύκολο να έχει κανείς πρόσβαση στην ομοιοπαθητική ; «Σήμερα πια τα περισσότερα φαρμακεία έχουν και ομοιοπαθητικά φάρμακα .Να πούμε ότι τα φάρμακα είναι πολύ φτηνά .Μια θεραπεία για 1-1,5 μήνα στοιχίζει 10-15 ευρώ το πολύ .Όσον αφορά τους γιατρούς , το σωστότερο θα ήταν να απευθυνθεί κανείς σε κάποιον σωστά εκπαιδευμένο γιατρό . Αυτό μπορεί να γίνει και μέσω της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής .Για να γίνει κάποιος μέλος της Εταιρείας πρέπει να είναι γιατρός, να έχει περάσει μια βασική εκπαίδευση και , αν την έχει περάσει στο εξωτερικό , να δώσει εξετάσεις για να πιστοποιηθούν οι γνώσεις του .Οπότε μέσω του siteτης εταιρείας www.homeopathy.grμπορεί κανείς να αναζητήσει γιατρούς και φαρμακεία .Επίσης, υπάρχουν τα δημοτικά ιατρεία Ρέντη , Κορυδαλλού και Αγ. Στεφάνου , τα οποία παρέχουν δωρεάν ομοιοπαθητικές υπηρεσίες στους δημότες τους ».
Τίθεται , τελικά , ζήτημα αξιοπιστίας στην άσκηση της ομοιοπαθητικής στην Ελλάδα σήμερα ; « Το θέμα της ομοιοπαθητικής είναι ξέφραγο αμπέλι και αρκετοί δηλώνουν ομοιοπαθητικοί χωρίς να είναι καν γιατροί – κάτι που εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία .Η ομοιοπαθητική είναι ιατρική δεν έχει σχέση ούτε με θαύματα , ούτε με θρησκείες, ούτε με αιρέσεις , ούτε με οτιδήποτε μεταφυσικό .Η ομοιοπαθητική είναι επιστήμη».